Գրազը Հ․Թումանյան
Հովիվների համար ի՞նչ է նշանակում «Շունը տարան»
«Շունը տարան» արտահայտությունը նշանակում է գողություն են անում։
Գողերը միշտ մի կամ երկու հոգով վազում են ընկնում են հոտի մեջ, ոչխար, ձի, տավար խրտնացնում, խառնում են իրար։ Շներն ընկնում են նրանց ետևից։ Նրանք էլ շներին հաչեցնելով տանում, հեռացնում են հոտից։ Այնուհետև խառնված, անշուն հոտի ետևից վրա են տալիս նրանց ընկերները և շփոթի ու խավարի մեջ գողանում են անասունները։
- Նարնջագույն բառերը բառարանով բացատրեք և սովորեք:
սպառնալի- սպառնանք պարունակող
ապաստան-պատսպարվելու տեղ
իգիթ-քաջ, արի,
թոհուբոհի-կյանքի եռուզեռ:
քոլոզ-թաղիքե կամ բրդյա բոլորաձև քրդական գլխարկ:
դագանակը- հաստ գավազան, մահակ, կոպալ:
քիրվա-կոչական բառ, որ գործածվում Էր սովորաբար թուրք կամ քուրդ մարդու դիմելու համար:
Կապույտով նշված բառերը բառակազմորեն վելուծեք:
Մթնագիշեր-մութ-ա-գիշեր, բարդ բառ
դժոխային-դժոխք-ային, ածանցավոր բառ
վայրկենաբար-վայրկյան – աբար, ածանցավոր բառ
միալար-մի-ա-լար, բարդ բառ
լուսադեմ-լուjս-ա-դեմմ բարդ բառ
ուսախառը – ուս – ա – խառը
- Ինչո՞ւ է պատմվածքը կոչվում գրազ:
Թուրք Ղափըչօղլին և իր քուրդ հյուրը եկան համաձայնության, որ եթե գիշերվա ընթացքում քուրդը կարողանա Չատիին սպանել և գողանալ իր ամբողջ հոտը, ապա Ղափըչօղլին քրդին իր կապույտ ձին կնվի։ Այսինքն՝ գրազ եկան։ Այդ պատճառով էլ պատմվածքը կոչվում է Գրազ։
- Գտեք պատմվածքում հովիվ Չատիի մոր խոսքերը դուրս գրեք և մեկնաբանեք, թե ինչու էր քրդի համար լաց լինում:
Ա տղա, նա էլ մեր կունենա՜․․․
Ա տղա, հիմի նրա մերը ճամփա կպահի՜․․․
Ա տղա, կասի, տղես ետ չեկավ․․․
Ա տղա, ճամփա կպահի՝ ետ չի գնա՜լ․․․
Չատիի մայրն ասում էր, որ քուրդն էլ մայր ունի և մոր սիրտը չի դիմանա որդու կորստին։
- Ի՞նչ հասկացաք պատմվածքից:
Առանց մարդուն ճանաչելու չի կարելի կարծիք կազմել նրա մասին։ Ինքնահավան ու պարծենկոտ լինելը ոչ մի լավ բանի չի բերի, և ի վերջո ուժեղը կհաղթի չարին։
- Ինչո՞ւ քուրդի հայրը չմեղադրեց հովիվ Չատիին իր որդուն սպանելու համար։
Քրդի հայրը քաջ գիտակցում էր, թե ինչ սխալ ճանապարհ է ընտրել իր որդին։ Եվ շատ անգամ զգուշացրել էր որդուն, որ հեռու մնա վատ շրջապատից, սկսի արդար աշխատանքով գումար վաստակել, ոչ թե գողություն անել։ Գիտեր, որ մի օր պատժվելու է իր արարքների համար։
